این روزها، ثبت‌نام دانش‌آموزان، به‌ویژه کلاس اولی‌ها، به یکی از چالش‌برانگیزترین موضوعات زندگی خانواده‌ها تبدیل شده است. والدینی که میان دغدغه معیشت، مشکلات اقتصادی، ترافیک، نداشتن مرخصی از محل کار و اضطراب‌های تربیتی گرفتارند، حالا باید برای ورود فرزندشان به نظام آموزشی رسمی کشور، از هزارتوی نامعلومی به نام «محدوده‌بندی مدارس» عبور کنند.
بر اساس دستورالعمل‌های رسمی، پیش‌ثبت‌نام دانش‌آموزان باید از طریق سامانه «مای مدیو» انجام شود؛ سامانه‌ای که در ظاهر قرار است عدالت آموزشی را اجرا کند و فرآیند ثبت‌نام را ضابطه‌مند سازد. اما در عمل، والدین با یک سوال کلیدی و بی‌پاسخ مواجه‌اند: منزل ما در محدوده کدام مدرسه است؟
نه در سامانه «مای مدیو» پاسخ این پرسش وجود دارد، نه در سایت آموزش و پرورش استان یا مناطق. هیچ نقشه‌ای، هیچ راهنمایی، هیچ ابزار تعاملی ساده‌ای برای شناسایی محدوده‌های جغرافیایی مدارس تعریف نشده است. والدین ناچارند با مدارک شناسایی به مدرسه مراجعه کنند و پس از پرس‌وجو بفهمند که آیا در محدوده هستند یا نه، و بعد دوباره به خانه برگردند تا در «مای مدیو» ثبت‌نام کنند. اگر از محدوده بیرون باشند، همه‌چیز از اول...
در زمانه‌ای که خرید اینترنتی یک کالای کوچک با چند کلیک انجام می‌شود، آیا بارگذاری نقشه مدارس روی سایت آموزش و پرورش، کاری دشوار و غیرممکن است؟
آیا نباید هنگام ثبت‌نام در «مای مدیو» به‌طور خودکار به خانواده اطلاع داده شود که نشانی منزل در محدوده مدرسه مورد نظر هست یا خیر؟
چرا باید والدین، میان کار و زندگی، وقت‌شان را صرف رفت‌وآمدهای بی‌نتیجه کنند؟
سکوت آموزش و پرورش در این زمینه نه‌تنها نشانه بی‌توجهی به رفاه شهروندان است، بلکه این نگرانی را هم ایجاد می‌کند که آیا همه خانواده‌ها مشمول این دستورالعمل‌ها هستند یا برخی مدارس خاص با آشنایان، سفارش‌شدگان و صاحبان روابط، داستان متفاوتی دارند؟
وقتی شفافیت وجود نداشته باشد، بی‌اعتمادی شکل می‌گیرد. وقتی نظام ثبت‌نام پیچیده، گنگ و مبهم باشد، گمان فساد و تبعیض سایه می‌افکند. و چه جفایی بالاتر از این، که آموزش کودکی که قرار است شهروند آینده این سرزمین باشد، با حس نابرابری و تبعیض آغاز شود؟
اگر قرار است عدالت آموزشی برقرار شود، اولین گام، شفافیت کامل محدوده‌بندی مدارس است. حداقل انتظار این است که آموزش و پرورش استان‌ها، نقشه مدارس هر منطقه را روی سایت رسمی خود منتشر کنند. اگر والدینی برای ثبت‌نام باید به سامانه‌ای رسمی مراجعه کنند، آن سامانه باید به سؤالات بدیهی آنان پاسخ دهد؛ و اگر قرار است عدالت تنها برای بی‌پارتی‌ها باشد و راه برای نورچشمی‌ها همواره باز، دیگر از آموزش و پرورش چه توقعی باقی می‌ماند؟