بزرگنمایی:

نخستین موزه تخصصی «کودک و هیجان» همدان و کشور که قرار بود کودکان عواطف خود را به وسیله فعالیت‌های بدنی کشف کنند و از مسیر بازی و پرداختن به داستان‌های کهن در ادبیات کشورمان و بسیاری فعالیت‌های شگفت‌انگیز دگر بتوانند به درون و هیجانات‌شان دست پیدا کنند تا در آینده بزرگسالانی خلاق، اجتماعی و بردبار داشته باشیم، با ترکی که بر دیوار ساختمان موزه افتاد، تعطیل شد!

روز  22 مهرماه سال 1400، همزمان با هفته ملی کودک، نخستین موزه تخصصی «کودک و هیجان» کشور وابسته به بنیاد کودک و خانواده افشارلر و زیرنظر اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان، با حضور حاج بابایی نماینده مجلس، مدیرکل وقت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و موئسسان موزه در محل ساختمان سابق مدرسه ارامنه و دانشگاه علمی کاربردی میراث فرهنگی واقع در تپه هگمتانه آغاز به کار کرد.

در این موزه قرار بود کودکان عواطف خود را از طریق فعالیت‌های بدنی کشف کنند و از مسیر بازی و پرداختن به داستان‌های کهن در ادبیات کهن کشور و بسیاری فعالیت‌های شگفت‌انگیز دیگر بتوانند به درون وجودی و هیجانات‌شان دست پیدا کنند تا در آینده بزرگسالانی خلاق، اجتماعی و بردبار داشته باشیم.

نقشه و طرح های بزرگ برای کودکان این سرزمین چندان دام نیاورد زیرا ترک‌هایی که در دیوار ساختمان موزه کودک و هیجان همدان مشاهده شد، نه تنها نشانه‌ای از ضعف زیرساخت‌ها بود بلکه هشداری جدی برای مسئولان در خصوص وضعیت بحرانی این فضای ارزشمند به حساب می‌آمد! این ترک‌ها به مرور باعث تعطیلی موقت و سپس تعلیق فعالیت‌های موزه گردید، اما پرسش این است که چرا اقدامی مؤثر و به‌موقع برای رفع این مشکلات صورت نگرفت؟

خانواده‌های همدان و فعالان حقوق کودکان بارها از استانداران‌خواسته‌اند که موزه کودک و هیجان که سال‌ها محل آموزش و شادی کودکان بود، تعطیل نشود و با حمایت همه‌جانبه، این مرکز فرهنگی-آموزشی ارزشمند را احیا کنند. چرا باید پروژه‌ای که حاصل 45 سال تلاش و خدمت در حوزه آموزش و پرورش کودکان است به دلیل ضعف مدیریتی و کمبود امکانات، به نقطه‌ای برسد که فراموش شود؟

نتیجه 45 سال خدمت و رویاهای کودکان فرو ریخت!

در دنیای امروز، پرورش هیجانات و آموزش احساسات به کودکان، رکن اساسی تربیت آنان است. موزه کودک و هیجان همدان، نخستین موزه نسل سوم استان بود که با تحقیقات گسترده و بهره‌گیری از متخصصان طراحی شد تا کودکان بتوانند احساسات خود را در فضایی امن و علمی تجربه کنند. تعطیلی این موزه، به منزله تعطیلی بخشی از آینده فرهنگی و تربیتی استان است که باید هرچه سریع‌تر با برنامه‌ریزی‌های اصولی و حمایت همه‌جانبه احیا شود.

زهرا کاردانیان عضو هیأت‌مدیره موزه به خبرنگار ما گفت: گهواره تاریخ و تمدن کشور زمینه‌ای مهیا برای معرفی داشته‌های تاریخی است؛ این موزه با سرمایه شخصی شادروان مهربانوی کودکان همدان زهره افشارلر و با همت فرزند وی و حمایت دوستانش در انجمن دوستداران کودکان و حمایت مؤسسه کودکان دنیا ایجاد شده است.

در دنیای امروز که اهمیت آموزش و پرورش کودکان به‌ویژه در زمینه‌های روانی و عاطفی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود، تأسیس موزه کودک و هیجان همدان گامی بزرگ در جهت ایجاد فضایی تخصصی و آموزشی برای کودکان بود. این موزه، با محوریت شش هیجان اصلی انسانی شامل شادی، غم، خشم، ترس، شگفتی و انزجار، فرصتی منحصربه‌فرد برای کودکان فراهم کرده بود تا بتوانند احساسات خود را بهتر بشناسند و مهارت‌های مدیریت هیجان را از کودکی بیاموزند. با حمایت و مدیریت انجمن کودک همرهان همدان، این موزه به نخستین موزه نسل سوم استان تبدیل و نقطه عطفی در برنامه‌های فرهنگی و آموزشی کودکان شد.

موزه کودک و هیجان همدان، به عنوان یکی از نادرترین و تخصصی‌ترین مراکز فرهنگی و آموزشی کشور، نباید به هیچ‌وجه تعطیل شود. این موزه که حاصل بیش از چهار دهه تجربه تخصصی، پژوهش علمی گسترده و حمایت‌های خیرخواهانه است، نقش حیاتی در آموزش هیجانات و پرورش روانی و اجتماعی کودکان ایفا می‌کند. متأسفانه، مشکلات ساختاری ساختمان و نبود حمایت‌های کافی مسئولان باعث تعطیلی این موزه شده است؛ مسئله‌ای که نه تنها ضربه‌ای بزرگ به سلامت روانی کودکان همدان، بلکه به آینده فرهنگی و تربیتی کل جامعه وارد می‌کند.

این تعطیلی ناخواسته و کوتاهی در حمایت از چنین سرمایه‌ای ارزشمند، نشان‌دهنده کم‌توجهی به حقوق کودک و کم‌اهمیتی به تربیت نسلی است که فردای کشور را خواهند ساخت.

زهرا کاردانیان اظهار کرد: از جمله چالش‌های جدی که موزه با آن مواجه شد، ترک‌خوردگی دیوارها و ستون‌های ساختمان بود؛ مشکلاتی که پس از بررسی کارشناسان میراث فرهنگی، نگرانی‌های جانی ایجاد کرد و باعث محدود شدن فعالیت‌های موزه و در نهایت عدم تمدید مجوز آن شد. این مسئله به تعطیلی موقت موزه منجر گردید و علی‌رغم تلاش‌های انجام شده برای انتقال به مکان جدید، مخالفت‌های مسئولان متولی  مانع از ادامه فعالیت آن شد.

رئیس هیئت مدیره انجمن کودک همرهان همدان و فعال حوزه کودک با 45 سال تجربه، در گفت‌وگویی با خبرنگار ما با ضمن اشاره به تلاش‌های مستمر انجمن و پشتوانه علمی و تخصصی پروژه و تشریح تاریخچه، آرمان‌ها و چالش‌های پیش روی این موزه تأکید کرد: تعطیلی موزه کودک و هیجان به هیچ عنوان به نفع کودکان و جامعه نیست و باید هر چه سریع‌تر زمینه بازسازی و احیای آن فراهم شود

وی افزود: ما با تاکید و جدیت از مسئولان استان همدان و نهادهای ذیربط درخواست می‌کنیم تا فورا برای بازسازی، احیا و توسعه موزه کودک و هیجان وارد عمل شوند، هیچ جایگزینی برای این موزه وجود ندارد و از دست دادن آن به معنای از بین رفتن یک ظرفیت بی‌نظیر فرهنگی، آموزشی و اجتماعی است که نباید به راحتی از بین برود. حمایت هدفمند و برنامه‌محور از این پروژه، نه تنها حق کودکان این دیار، بلکه وظیفه‌ای ملی و انسانی است که باید به آن عمل شود

کاردانیان با تأکید بر اینکه تجهیزات و امکانات موزه هم‌اکنون جمع‌آوری و نگهداری شده‌اند، اظهار داشت: «ما به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهیم این گنجینه فرهنگی و آموزشی ارزشمند از همدان منتقل یا به فراموشی سپرده شود. حق کودکان این شهر است که از این امکانات بهره‌مند شوند.»

وی همچنین به نقش بی‌بدیل خانواده زنده‌یاد زهره افشارلر، پیشکسوت حوزه کودک و بنیان‌گذار بنیاد خیریه‌ای که از ابتدا پشتیبان مالی موزه بود، اشاره کرد و یادآور شد که این موزه حاصل 45 سال تجربه تخصصی و پژوهش گسترده است که نباید با مشکلاتی همچون مسائل ساختمانی و موانع اداری، تعطیل و نابود شود.

کاردانیان هشدار داد که تعطیلی موزه کودک و هیجان پیامدهای منفی و جبران‌ناپذیری در حوزه سلامت روانی کودکان و رشد همه‌جانبه آنان خواهد داشت و از مسئولان استانی و ملی خواست تا با نگاه تخصصی، حمایت جدی و برنامه‌ریزی دقیق، مسیر بازسازی و توسعه این موزه را هموار کنند.

این فعال حوزه کودک تأکید کرد: موزه کودک و هیجان همدان یک ظرفیت ملی و فرهنگی است که علاوه بر آموزش هیجانات، نقش مهمی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، کاهش خشونت و خودکشی ایفا می‌کند و تعطیلی آن نه تنها ضربه‌ای به کودکان، بلکه خیانتی به آرمان‌های نسل‌های پیشین و آینده کشور است.

وی یادآور شد: مطالبه خانواده‌ها و فعالان فرهنگی، حفظ و احیای هر چه سریع‌تر موزه کودک و هیجان همدان است تا کودکان این دیار بتوانند از این فضای تخصصی و ارزشمند بهره‌مند شوند و آینده‌ای روشن و سالم‌تر برای خود بسازند. این خواسته،مطالبه مشترکی است که باید از سوی مسئولان شنیده و پاسخ داده شود؛ چرا که هیچ جایگزینی برای این موزه وجود ندارد و هرگونه کوتاهی در این زمینه، خسارتی بزرگ به فرهنگ و تربیت کودک خواهد بود.

درخواست از استاندار؛ مسئولیتی بزرگ برای ساختن آینده‌ای بهتر

رئیس هیئت مدیره انجمن کودک همرهان همدان گفت: اکنون که این موزه با مشکلات زیرساختی و کمبود حمایت‌ها روبرو شده، از استاندار همدان که برای اعتلای فرهنگ و هنر و گردشگری استان قدم برمی‌دارد انتظار می‌رود به عنوان مقام ارشد اجرایی استان و حامی مردم ، با نگاه ویژه و همت مضاعف، این مجموعه را از تعطیلی نجات دهد و به عنوان یک پروژه استراتژیک فرهنگی-آموزشی مورد توجه ویژه قرار دهد؛ اگر امروز برای کودکان و آموزش هیجانات آنان تلاش نکنیم، فردا باید هزینه‌های جبران‌ناپذیری را در عرصه‌های اجتماعی و روانی پرداخت کنیم.